Het Steen

Steenplein 1, Antwerp

Lees verder

Het Steen is een deel van een voormalige ringwalburg aan de rechter Schelde-oever in de stad Antwerpen.

Geschiedenis

Het Steen, het oudste bewaarde gebouw van Antwerpen, werd gebouwd tussen 1200 en 1225 en werd destijds Antwerpse burcht genoemd. Binnen de Burcht bevonden zich belangrijke instellingen zoals de Vierschaar (de voormalige rechtbank), de Sint-Walburgiskerk, het Reuzenhuis, het Steen, de Werf en de Vismarkt. Rond 1520, ten tijde van Karel V, werd de burcht grondig verbouwd en noemde men het voortaan "'s-Heeren Steen". In 1549 schonk Karel V het gebouw aan de stad, die het tot 1828 in eigendom had. Van 1303 tot 1823 werd het gebouw als gevangenis gebruikt, daarna diende het als tehuis voor invalide soldaten. Nadat de overheid het gebouw in 1827 had opgeëist, werd het een jaar later aan een houtzager verkocht. In 1842 kocht de stad het gebouw echter weer terug. Een groot deel van de burcht werd in de jaren 1880 afgebroken toen men de kades recht trok en de Schelde verbreedde. Het overgebleven gebouw werd hierna simpelweg "Het Steen" genoemd. Toch werd meteen ook in 1889-1890 een nieuwe vleugel gebouwd en ook andere delen van het gebouw verbouwd.

In 1862 opperde Pieter Génard - als lid van het Antwerpse Comité der briefwisselende leden der Koninklijke Commissie van Monumenten - om in elke provincie een oudheidkundig museum op te richten. Volgens hem was Het Steen de geschikte plaats in Antwerpen hiervoor. De stad steunde het voorstel, zodat door architect Kennes begonnen werd met een restauratie. Op 14 augustus 1864 kon zo het museum opengaan. Dit museum werd in 1952 vervangen door het Nationaal Scheepvaartmuseum, dat echter al meteen van 1953 tot 1958 ontoegankelijk was door verbouwingswerken. Het binnengedeelte van dit museum sloot uiteindelijk de deuren op 28 december 2008. De collectie van het Scheepvaartmuseum werd vanaf 2010 overgeplaatst naar het nieuwgebouwde Museum aan de Stroom. Het gebouw werd in 2012 herbestemd tot "HETSTEEN der wijzen", "een actief vragenhuis voor denkers, dromers en doeners".

Steenplein 1, 2000 Antwerp